PARODONTOLOGIE

Wat is parodontitis? 

Parodontitis is ontsteking van het parodontium. Het parodontium is het steunweefsel van de tand dat bestaat o.a. uit het tandvlees en de vezels waar de tand mee aan het bot vast zit. Het tandvlees vormt de barrière tegen bacteriën. Deze afsluiting kan echter lek raken door een ontsteking veroorzaakt door bacteriën. Dit ontstaat wanneer bacteriën de kans krijgen zich op te hopen rond tanden en kiezen en zo tandplaque vormen langs de tandvleesrand en in de zogenaamde tandvlees-pocket. Dit is een bestaande ruimte tussen tandvlees en tand van 1- 3 mm diep (een beetje vergelijkbaar met de ruimte onder een nagel).  De ontsteking kan zich van de pocket uitbreiden naar het onderliggende bot. Het bot ontkalkt, waardoor ontstoken bindweefsel achterblijft. Dit raakt  los van het worteloppervlak, zodat de diepte van de pocket toeneemt.  Naarmate deze pockets dieper worden neemt de schade aan het kaakbot sneller toe en raken de tanden en kiezen meer houvast kwijt. Met de tijd kunnen tanden en kiezen dus los gaan staan en verloren gaan. Parodontitis veroorzaakt zelden pijn en geeft meestal geen directe klachten.

Behandeling

De behandeling richt zich op het bestrijden van de ontstekingen in uw tandvlees waardoor het verlies van steunweefsel (bot) stopt, zodat tanden en kiezen levenslang behouden kunnen blijven. Om dat te bereiken is vaak een intensieve parodontale behandeling nodig, die verloopt in stappen. Een absolute voorwaarde is een effectieve dagelijkse goede mondhygiëne.

Initiële parodontale behandeling bij de mondhygiënist
Bij de mondhygiënist  krijgt u informatie en begeleiding hoe u uw tanden en kiezen optimaal dient te verzorgen. Verder voert de mondhygiënist een zorgvuldige reiniging van uw tanden en kiezen uit boven, en vooral onder het tandvlees.  Per keer wordt een deel van de tandboog zorgvuldig uitgevoerd, indien wenselijk onder lokale verdoving.  De behandelingen nemen meestal 3 – 5 afspraken in beslag.  Soms wordt bij bepaalde agressieve vormen van parodontitis aan het einde van de behandeling bij de mondhygiënist een antibioticum therapie ter ondersteuning voorgeschreven.

Herbeoordeling bij de parodontoloog
2 tot 3 maanden na uw behandeling bij de mondhygiënist vindt opnieuw een parodontaal onderzoek plaats bij de parodontoloog. Indien, ondanks uw optimale onderhoud, er nog sprake is van plaatselijk ontstoken tandvlees zal de parodontoloog u mogelijk voorstellen deze plaatsen chirurgisch te behandelen.

Chirurgische behandeling (flapoperatie)
Wanneer ondanks de intensieve behandeling bij de mondhygiënist en uw optimale gebitsverzorging er nog steeds verdiepte ontstoken tandvlees pockets blijven bestaan, vindt desgewenst een flapoperatie plaats, zodat de parodontitis tot staan wordt gebracht.

Daarbij wordt onder lokale verdoving het tandvlees losgemaakt en worden de tandwortels met direct zicht gereinigd. Het tandvlees wordt gecorrigeerd, zodat de diepte van de pockets wordt verminderd en het wordt gehecht. De hechtingen worden na 14 dagen verwijderd. Gedurende deze periode mag het geopereerde gebied niet worden gepoetst. U krijgt daarom een medicinaal spoelmiddel voorgeschreven, dat plaquegroei tegengaat. Als de hechtingen zijn verwijderd krijgt u rager instructie, om het weer zelf schoon te houden.

Voorafgaand aan de operatie krijgt u uitgebreide mondelinge en schriftelijke informatie. Een begroting hoort daarbij. Als u aanvullend verzekerd bent wordt vaak een flink deel vergoed.

tijdens flapoperatie

tijdens flapoperatie

Gevolgen van de behandeling

Zowel na de gebitsreiniging als na een flap- operatie kan het tandvlees terugtrekken. De tanden en kiezen lijken daardoor wat “langer”. Gelukkig is dat vaak niet zichtbaar omdat de lippen de tanden en kiezen voor een (groot) deel bedekken. Als het tandvlees is teruggetrokken, kunnen de wortels wat gevoelig worden voor koude prikkels of het uitvoeren van de mondhygiëne. Deze gevoeligheid is tijdelijk en verdwijnt weer na enige weken bij een correcte mondhygiëne.

Nazorg

Het doel van de behandeling van parodontitis is om uw tanden en kiezen “levenslang” te behouden. Een voorwaarde daarvoor is natuurlijk dat u voorkomt dat er opnieuw een ontsteking in het tandvlees ontstaat. Dat lukt als u elke dag alle tandplak van de tanden en kiezen verwijdert. Een goede mondhygiëne is dus niet alleen tijdens de behandeling noodzakelijk, maar vormt daarna de basis voor een gezonde toekomst!

De dagelijkse praktijk leert dat controle op – en begeleiding van – de mondhygiëne door tandarts of mondhygiëniste nodig blijft. Die plekjes die u minder effectief weet te reinigen en de eventuele restpockets worden door de mondhygiënist in de nazorgzitting (recall) weer gereinigd. Over het algemeen wordt de nazorg eens per drie maanden uitgevoerd, maar vaker of juist minder vaak komt ook voor.

Lees in het Dentista 2019 /4 nummer met thema Parodontologie verzorgd door gastredacteur Peet van Gils het artikel over wortelsplitsingsproblematiek.

Evaluatie

In de regel zal na een jaar een evaluatie worden uitgevoerd. De parodontoloog onderzoekt uw gebit opnieuw en brengt middels metingen de situatie weer in kaart. Dan wordt de conditie van uw tandvlees opnieuw beoordeeld. Er wordt een risico analyse gemaakt naar aanleiding van de situatie voorheen en de huidige situatie. Aan de hand daarvan wordt de frequentie van nazorg in overleg met u bijgesteld en wordt gewogen of de nazorg elders veilig kan plaatsvinden, of dat het verstandiger is dat bij ons te blijven doen.

Uw gezondheid en parodontitis:

Roken
Parodontitis komt vaker voor bij rokers dan bij niet-rokers. Bovendien is de ernst van parodontitis bij rokers groter dan bij niet-rokers. Ook reageren rokers minder goed op de behandeling van parodontitis dan niet-rokers.

Suikerziekte
Diabetes – en dan vooral de niet goed ingestelde diabetes – geeft een verhoogde kans op het ontstaan van parodontitis. Ook is door diabetes de kans op het ontstaan van abcessen bij parodontitis groter.

Stress
Psychische stress kan de afweer van het lichaam onderdrukken. Daardoor neemt de kans op het ontstaan van parodontitis toe en kunnen de nadelige gevolgen van parodontitis groter zijn.

Wat kan verder invloed hebben op parodontitis?
Ook zwangerschap, verschillende ziekten en medicijngebruik kunnen invloed hebben op parodontitis. Daarom is het belangrijk dat uw tandarts en mondhygiënist op de hoogte zijn – en blijven – van uw gezondheid.

Film over patiëntervaringen met parodontitis

Deze film vertelt over ervaringen van patiënten met parodontitis.

http://www.efp.org/patients/sound-of-periodontitis.html